انحرافات جنسی و خود ارضایی در دوران بلوغ2

ادامه....

8-کار و فعالیت، زندگی سالم

نوجوانان را می توان منبع انرژی متراکم نامید که اگر در مسیر مثبت کار و تلاش قرار گیرد، آنان را سعادتمند و مسرور می نماید و چنانچه به جریان فعالیتهای زندگی سالم منجرنشود، نیروی ناکام و سرخورده ی نوجوانان را به وجود می آورد.
در تاریخ ملتها نیز این معادله صادق است.ملل پرتلاش و زحمتکش به ساحل پیروزی می رسند و اقوام خوشگذران و بی اراده و فاقد برنامه ی کار به سرخوردگی و سیر قهقرایی دچار می شوند. نوجوانان نیز به مثابه ی ملتها هستند و توسعه ی جسم و جانشان در گرو کار و تلاش صادقانه است.
کار از سویی موجبات شکوفایی جسم و جان انسان را فراهم می کند و از سویی دیگر مانع بزرگی برای گرایش آدمی به شرارت، فساد و پلیدی است.کار و زندگی سالم، روح را پاکیزه و تصفیه می کند.
در مقابل، بیکاری را «ام الفساد»لقب داده اند و در حدیث نیز بیکاری دایم را باعث نادرستی و فساد دانسته اند.(9)
در روایت دیگری از زبان مولی الموحدین، علی (ع)آمده است که:
کسی که بیکار باشد و بارخویش را به دوش دیگران بیفکند، ملعون و از رحمت خدا به دور است.(10)
یکی از روان شناسان معتقد است:
اگر سعی کنیم که جوانان را به زندگی سالم و فعال عادت دهیم و ایشان را از بیکاری و تنهایی دور داریم، با این مرض مبارزه نموده ایم.(11)
اولیا و مربیان با اتکا به این نکته که دوره ی بلوغ، مرحله ی شکوفایی استعدادها و خلاقیتهای نوجوانان است، باید با شیوه های مختلف، نیروهای آنان را متناسب با استعدادی که دارند، به کار گیرند و در جهت مثبت حرکت دهند. لکن باید توجه داشت که کارهایی را به نوجوانان واگذار کنیم که از عهده ی آن برآیند.زیرا در این صورت بر اثر ناکامیهای مکرر، هسته اصلی اعتماد به نفس آنان ضربه می بیند و جرأت و جسارت آنان تهدید می شود.
در برخی از جوامع به ویژه کره ی شمالی و چین، دانش آموزان را با برنامه ی تلفیقی از «آموزش کار» در جهت زندگی سالم سوق می دهند. ساده ترین امور اجتماعی از قبیل نظافت محیط شهری را با برنامه ریزیهای مناسبی به نوجوانان واگذار می کنند که این امر علاوه بر تأمین نیاز اجتماعی، نیروی فعاله ی نوجوانان را به سهولت جذب می نماید و مانع فساد و انحرافات رفتاری آنان می شود. به ویژه در کره ی شمالی، آمار جرایم و انحرافات اخلاقی و جنسی دانش آموز به حداقل ممکن رسیده است. لذا ارتباط مستقیم و کار و زندگی سالم با مصونیت از انحرافات اخلاقی و جنسی تأیید می شود.

9-تأمین احساس کفایت

نوجوانان بیش از هرگروه سنی دیگر، علاقمندند که به احساس مثبت و ارزشمند «کفایت» نایل شوند و شیرینی آن را در ذائقه خود بیابند. احساس کفایت و احساس حقارت دو قطب مخالفند که اولی تفاهم و دومی تخاصم می آفریند.
احساس کفایت، محصل تعامل نوجوانان با محیط است.اطرافیان نوجوان در برخوردها و ارتباطهای عمیقی که با او برقرار می کنند، می توانند با شخصیت دادن به او و تأیید کفایت وی، بر استحکام اخلاقی او بیفزایند و برعکس با تحقیر وی، ساختمان اخلاقی او را متزلزل نموده و فرو ریزند.
نوجوانی در بخشی از نامه اش چنین می نویسد:
هر شب،با گناهی که مرتکب می شوم، احساس می کنم پایین و پایین تر می روم آنقدر از نظر اخلاقی سقوط می کنم که احساس می کنم دیگر هیچ ارزشی ندارم.نه برای خودم نه برای دیگران.وقتی در این عوامل غوطه ور می شوم، از خودم بدم می آید و خود را موجودی حقیر، بی ارزش و فرومایه می پندارم.آنگاه این سؤال برایم مطرح می شود که هدف از آفرینش موجودی وامانده و آلوده ای چون من، چه بوده است؟
نامه ی فوق بیانگر درد جانکاه نوجوانی است که رنج بی کفایتی او را تا سرحد سقوط کامل اخلاقی کشانیده است.بدون شک، بی کفایتی و لغزش اخلاقی در یکدیگر تأثیر و تأثر متقابل دارند و یکدیگر را تشدید می نمایند و در نتیجه، حلقه ی معیوبی را به وجود می آورند.برای تأمین کفایت در نوجوانان، رعایت چند مسئله به شرح زیر می تواند مؤثر واقع شود:
1-استعداد اصلی و مهمترین زمینه ی قابلیت او را شناسایی کنیم.
2-متناسب با استعداد اصلی اش، جهت لازم را در کارها و فعالیتها برایش به وجود آوریم.
3-چشمها را بر روی ضعفها و بی کفایتیهایش ببندیم و فراموش نکنیم که او از نظر شخصیتی درحال شکل گیری است و وضعیت فعلی او را معیار قطعی ارزیابی او در آینده قرار ندهیم.
4-درمحیط خانواده، عامل اصلی و استعداد مؤثر او را نزد دیگران بازگو نماییم و برایش محیط را برای پرورش مساعد کنیم.
5-در حضور همسالان و گروههای همسن، از هر گونه انتقادی خودداری نماییم.

10-انذار

تربیت متعادل، درطیفی گسترده جریان پیدا می کند که یک قطب آن «انذار» (برحذر داشتن)است و قطب دیگر آن را «تبشیر»(تشویق نمودن) شکل می بخشد.انسان به همان اندازه که نیازمند نیروی محرکه ی تشویق برای تصعید و والاگرایی است، به همان نسبت نیز محتاج نیروی بازدارنده ی تخویف و تنذیر می باشد.
بخشی از نوجوانان، در نامه هایشان نوشته اند که تا مدتها نمی دانسته اند که این کار (استمنا) از گناهان کبیره است.اما اطلاع از این موضوع، در ترک عمل خودارضایی آنان، مؤثر بوده است.
در ترک انحراف باید از شیوه های یاد شده به تناوب و تناسب بهره جست. زمانی، باید ازتشویق گام به گام استفاده نمود و در فرصتی مقتضی از «انذار»کمک گرفت. لکن تشخیص این امر که در هر زمان، به کارگیری کدام روش به مصلحت است، با والدین و مربیان با تدبیر است که براساس موقعیت شناسی، روشها را به کار می گیرند.ولی همین اندازه یادآوری می نماییم که به کار بستن شیوه ها، بستگی به وضعیت روحی نوجوان دارد؛ مثلاً نوجوانی که بیش از اندازه ناامید و مأیوس است، با روش تشویق باید او را به درمان رسانید و نوجوانی که با اطلاع از ماهیت عمل، گستاخانه به مرزهای فطرت و طبیعت انسانی تجاوز می کند، نیازمند روش «انذار»است.
نکته ی دیگری که در اینجا یادآوری می شود، حد و مرز انذار است.انذار خود نیز از طیفی وسیع برخوردار است؛ از ملایمترین مرحله گرفته تا شدیدترین آن، همگی هدف واحدی را نشانه رفته اند.
بیان حدیث زیر در جهت انذار نوجوانان می تواند مؤثر واقع شود:
حضرت امام صادق (ع)فرمود:
«سه دسته اند که خداوند با ایشان سخن نمی گویند و با نظر رحمت به ایشان نمی نگرد و پاکشان نمی فرماید و برایشان عذاب دردناکی است:
1-کسی که مویهای سفیدش را بکند (تا نمایش دهد که جوان است).
2-کسی که به وسیله ی عضو خودش، شهوتش را خارج کند.
3-کسی که با او لواط شود.»(12)
و یا حدیث زیر که از رسول خدا (ص)نقل شده است که فرمود:
هر کس با دست، شهوتش را خارج کند، ملعون است.(13)
در خاتمه،اولیا و مربیان باید اطمینان حاصل کنند که نوجوان، از قبح عمل آگاه است، عواقب جسمی و روحی آن را می داند و از عقوبتهای اخروی مربوط به این عمل مطلع است و انذار و طی مراتب آن، در مورد وی انجام گرفته است تا بتواند او را از ادامه ی این کار برحذر دارد.
تلقی خاص قرآن کریم نیز ازاین عمل، نوعی تجاوزاست و مرتکبین به آن را از تجاوزکاران می داند.دلیل این مطلب آن است که:
شخصی از حضرت صادق (ع)از حکم استمنا پرسید:
آن حضرت فرمود:گناه بزرگی است که خداوند در قرآن مجید از آن نهی فرموده است.استمنا کننده مثل آن است که با خودش نکاح کرده است و اگر کسی را که چنین کاری می کند بشناسم، با او همخوراک نخواهم شد.
راوی حدیث می پرسد، از کجای قرآن حکم آن فهمیده می شود؟ فرمود:
از آیه ی «هرکس با غیر از همسر و کنیزش شهوتش را رفع کند، از تجاوزکاران است.»(14)
راوی پرسید:گناه زنا بزرگتر است یا استمنا؟
حضرت فرمود:استمنا گناه بزرگی است.(15)

11-پرورش معنویت

ما در عصری زندگی می کنیم که جهان به شدت در مادیات غلتیده و یکسره غرق درجاذبه های نفسانی و دنیایی گردیده است و خلأ عظیم و هولناکی از اخلاق، ایمان و عرفان پدید آمده است؛ به عبارتی امروزه جهان به شدت نیازمند تفسیری معنوی،از هستی است.درحالی که هم اکنون، تحلیلهای مادی و مکانیکی از هستی به بن بست رسیده است.
نوجوان نیز در چنین جامعه ای، علاقمند است که به نوعی عطش خود را در زمینه ی معنویات، عرفان، ایمان و اخلاق، فرو نشاند.معنویت شهدی را در کام او می ریزد که وجودش را لبریز از حیات و حرکت و پویایی می نماید. پایه های ایمان که براساس فطرتی خداجو در وجود نوجوان از ابتدا ریشه داشته است، باید پرورش یابد و ساختمان مستحکم اخلاقی و دینی را در وجودش بنا کند.لکن مربیان و اولیا باید به نحوی این نیاز به معنویت را در وجود نوجوان با یقین پیوند زنند.آنچنان یقینی که گویی حضور سنگین خداوند را بر عالم هستی احساس می کند و جذبه های ملکوتی را در عمق وجودش می یابد.
اگر با راهبری مربیان، نوجوانان به این مرتبه ی والا از ایمان (یقین)دست یابند، بخشی از درمان و تداوی انجام گرفته است.
اگر نوجوان با تمام نسوج و ذرات وجودش باور پیدا نمود که تمام هستی، تجلیگاه انوار الهی است و هر چه هست از مبدأ نورالانوار سرچشمه می گیرد و هیچ مکان و مأمنی را نمی توان سراغ کرد که از حضور پرفیض پروردگار خالی باشد.
جمله ذرات عالم در نهان
با تو می گویند روزان و شبان
ما سمیعیم و بصیریم و هشیم
با شما نامحرمان ما خامشیم
بدون شک «مولوی»به آیه ی شریفه ی 43 از سوره ی «اسراء»نظر داشته است که می فرماید:
تُسبَّحُ له السّمواتُ السبعُ والارضُ و من فیهنَّ و إن من شیءٍ الاّ یُسبّحُ بحمده و لکن لا تَفقهون تَسبیحَهم.(16)
ازسوی دیگر به یقین پی ببرد که این عمل، گناه است.آن هم گناهی که به تعبیر مولای متقیان علی (ع)، پیروی از آن از تمام گناهان نیرومندتر است و فرمود:
به اطاعتش تن در ندهید که فکر شما را از خدا باز می دارد.(17)
و نیز توجه به این جمله ی معروف از حضرت امام خمینی قدس الله نفسه الزکیه که فرمود:عالم محضر خداست، در محضر خدا معصیت نکنید.
موضوع مهم دیگری که در پروش معنویت نوجوان تأثیر دارد «اقامه ی نماز» با کیفیت و شرایط کامل آن است.نماز نه فقط بهترین و نزدیکترین راه ارتباطی نوجوان با خداست،بلکه همچون سد پولادینی در برابر امواج گناه عمل می کند.لازمه ی چنین تأثیری، اقامه ی نماز به شکل مطلوب آن است. نمازی که اگر به طور شایسته انجام شود، نوجوان را از هر گناهی مصونیت می بخشد.
«إنّ الصلوه تنهی عن الفحشاء والمنکر»(به درستی که نماز، انسان را از هرگونه آلودگی و عمل زشت دورنگه می داردـ برحذر می داردـ).
خانواده ها و به ویژه مربیان در سنین جوانی (دوره ی راهنمایی)باید در خصوص مقام و موقع نماز،کیفیت نماز خداپسندانه و چگونگی مقابله ی نماز با محرمات،با دانش آموزان سخن بگویند و پیوند عمیقتر با خدا را از طریق نماز که درزلال فطرتشان جاری است، محکمتر سازند.نماز واقعی، نه تنها والاترین عامل تدافعی نوجوان در مقابل هجوم انحرافات اخلاقی تلاقی می شود، بلکه عاملی تهاجمی علیه انحرافات نیزمحسوب می گردد.نوجوان عاشق خدا و معنویت گرا، نه تنها در مقابل حمله ی انحرافات عقب نمی نشیند، بلکه بر آن یورش می برد و آن را از دامان اجتماع می زداید.
برخی از شیوه ها،هم درپیشگیری نقش دارند و هم در تدابیر درمانی حضور می یابند که ورزش از این جمله است.فعالیتهای سالم و ورزشی نه فقط در تعادل بخشیدن به جسم و جان تأثیر دارند، بلکه همراه خود، صفاتی از قبیل جوانمردی، آزادگی و پاکی را می آورند.معمولاً در بین ورزشکاران نوجوان، موارد کمتری از ابتلا به خودارضایی گزارش شده است.زیرا ورزش، انرژیهای متراکم و سرگردان را در مسیر سالم، جامعه پسندی جاری ساخته و به جریان می اندازد.
تأثیر دیگر ورزش را در پایمردی و استقامت نوجوان در برابر مشکلات باید ذکر کرد.به ویژه کوهنوردی، در محیطی سالم و دور از عوامل محرک، توصیه می شود.کوهنوردی نه تنها مینیاتوری از یک زندگی واقعی با فراز و نشیبهایش، صعوبتها و خطرات آن تلقی می شود،بلکه بر سرسختی و مقاومت نوجوانان در برابر کشش و جاذبه ی گناهان می افزاید و آنان را پرقدرت تر از همیشه به زندگی سالم خود می دهد.
علاوه برعوامل فوق، ورزشهای سالم، نوجوان را برای یک خواب آرام و بی درنگ مهیا می سازد.خوابی که پس از تلاش روزانه و ورزش مورد نظر بسیارشیرین است و به تمدید اعصاب و رفع خستگی او می انجامد و این بسیار مغتنم است.چرا که قبلاً اشاره نمودیم، نوجوانانی که فقرحرکتی دارند، شبها راحت به خواب نمی روند و نمی دانند با انرژیهای ذخیره و مصرف نشده ی خود چه کنند و معمولاً دچار بدخوابی و بی خوابی می شوند که این به نوبه ی خود مشکل زاست و عامل محرم انحرافات چندی، از جمله خودارضایی می گردد.

13-آب سرد

همانگونه که برای نوجوانان،محیط و یا اتاق خواب بسیار گرم در تحریک زایی او مؤثراست و منجر به تبعات دیگری می شود، استفاده از آب سرد از قبیل دوش آب سرد و یا شستشوی اعضا با آب سرد، می تواند در درمان تحریکات نابهنگام و کاهش آنها، مؤثر واقع شود.
البته همه نوجوانان در موقعیتی نیستند که بتوانند از دوش آب سرد استفاده کنند، لکن برخی از صاحبنظران، برای جلوگیری از پیدایش چنین عادتی، استفاده از دوش آب سرد را در این سنین مفید دانسته و توصیه می نمایند.
اگر به واسطه ی تخیل و یا سببی دیگر،خونی بسیار به اعضای تناسلی گراید، بدانسان که رگهای آن را فراخ سازد و این تهاجم دموی غیرطبیعی، انگیزش شهوت را سبب شود، نباید از پی علاج چنین عارضه ای به پزشک رفت.راه درمان آن است که زندگی خویش را دگرگون کنید و روشی برگزینید که خون را از اعضا براند و آن را به عضلات و دماغ و اندامهای دیگر پیکرببرد تا همه ی دستگاههای بدن بتوانند تعادل طبیعی خویش را برقرار سازند.
برای تغییردادن این حال باید اعضای تناسلی را بامدادان و شامگاهان با آب سرد شستشوی داد.این شستشو، آرامش آن اعضا را سبب می شود و قوه ی فکر و خیال جوان را از توجه به شهوت باز می گرداند.(18)

14-تسهیل و تسریع ازدواج

از حقوقی که فرزند به پدرخود دارد، یکی این است که وقتی فرزند بالغ شد، وسایل ازدواجش را فراهم نماید.(19)
اگر چه نوجوانان با سنین 13 تا 18 ساله در موقعیتی نیستند که غالب آنان بتوانند ازدواج کنند و درحال حاضر میانگین سن ازدواج نسبت به چند سال گذشته افزایش یافته است و همچنین قبلاً اشاره نمودیم که فاصله ی زمانی نسبتاً طولانی بین معدل بلوغ جنسی (15سال)و معدل بلوغ روانی و اقتصادی (حدوداً 23سال)وجود دارد و این فاصله ی طولانی را کماکان نمی توان پر نمود، لکن در مورد دختران، امکان ازدواج به مراتب زودتر و بیشتر از پسران وجود دارد و دلیل آن هم احتمالاً این است که دختران متکفل امور اقتصادی و تأمین معیشت خانواده نیستند.لذا می توان در مورد دختران توصیه نمود که خانواده ها برای ازدواج دختران خود، سختگیری بی مورد و بیجا نشان ندهند و از مقررات دست و پاگیر و تشریفات سنگین خودداری کنند و علاوه بر آن در موقعیتی مناسب،برای عقد شرعی و قانونی اقدام نمایند تا در فرصت مقتضی دیگری که برای ازدواج آمادگی به وجود می آید، بتوانند به نیازهای غریزی خویش پاسخ دهند.شکی نیست که عقد، امکان پاسخگویی به نیازهای فطری و عاطفی را در شرایط مساعدتری فراهم می نماید تا زمان مناسب ازدواج فرا رسد.
برای پسران نوجوان، به ویژه از 18 سالگی به بالا، نیز می توان با سهولت بیشتری شرایط عقد را فراهم نمود تا آنها بتوانند با آمادگی بیشتری که برای مدیریت خانواده احراز می نمایند، ازدواج کنند.
در حدیث آمده است که اگر بیم آن رود که فرزند به جهت ازدواج نکردن، به حرام بیفتد،بر پدر واجب است که زمینه ی ازدواج او را فراهم کند.
اگر مواردی از قبیل آنچه در ذیل می آید رعایت شود، تا حدود زیادی در درمان انحراف خودارضایی مؤثر خواهد بود.یادآوری می شود که بیشتر کسانی که برای ترک عمل «خودارضایی» استمداد طلبیده اند، حوالی سن 18 به بالا بوده اند و این موضوع نشانگر این مسئله است که حتی از دوره ی جوانی که از 18 سال به بالا را در بر می گیرد، همچنان مشکل خودارضایی وجود دارد.

پیشنهادهایی در جهت تسهیل و تسریع ازدواج:

1-آموزش کافی به خانواده ها در جهت ساده تر نمودن مراسم ازدواج و ترغیب آنان برای ازدواجهای ساده و به موقع.
2-آموزش به دختران و پسران برای آماده شدن در امر ازدواج و تفهیم این که از ازدواج، به طور معقول و منطقی، چه انتظارهایی باید داشته باشند.
3-کاهش تشریفات دست و پاگیر ازدواج در رابطه با پسران از قبیل مهریه های سنگین، شیربهای زیاد، خرید پرهزینه، مجلس جشن پرخرج و...
4-کاهش مسایل دست و پاگیر و سنگین در رابطه با دختران از قبیل: جهیزیه سنگین و کامل و...
5-رفع بیکاری نامرئی و مرئی و تلاش برای ایجاد اشتغال برای نوجوانان و جوانانی که مایل به تشکیل خانواده هستند ولی از شغل و درآمد معینی برخوردار نیستند.
6-اعطای وام مکفی ازدواج به نوجوانان و جوانانی که به جهت فقر اقتصادی، قادر به ازدواج نیستند ولی نیاز جدی به این امر نیز دارند.
7-تعدیل انتظارهای بیش از حد برخی از خانواده ها از جوانانی که مایل به ازدواج هستند،از قبیل تحصیلات عالی داشتن، شغل پردرآمد و یا عنوان مشخص داشن، داشتن خانه ی مستقل شخصی و اتومبیل و غیره.
8-ارائه الگویی واقعی از ازدواجهای اسلامی و هدفدار که با روح سادگی و صداقت انجام گرفته است و تسری این روح سادگی و پاکی به خانواده های مورد نظر که دختر و یا پسرجوانی را در موقعیت ازدواج دارند.
احادیثی درباب تسریع در امر ازدواج
برای توجه بیشتر،به ذکر دو حدیث در این زمینه مبادرت می ورزیم:
به روایت امام صادق (ع)روزی رسول اکرم (ص)به منبر رفت و پس از حمد و ثنای الهی فرمود:(20)
ای مردم، جبرئیل از پیشگاه الهی نزد من آمد و گفت:دختران باکر مانند میوه ی درختند، موقعی که می رسند، اگر چیده نشوند، اشعه ی آفتاب فاسدشان می کند و وزش باد آنها را پراکنده می سازد.همچنین دختران وقتی به حد بلوغ رسیدند و مانند زنان در خویشتن تمایل جنسی احساس نمودند، دارویی جز شوهر ندارند و اگر همسر نگیرند از فساد ایمن نیستند، چه آن که بشرند و بشر از خطا و لغزش مصون نیست.
در حدیث دیگری از رسول اکرم (ص)آمده است که فرمود:
ای جوان ازدواج کن و از زنا بپرهیز که زنا ریشه های ایمان را از دلت برمی کند.(21)
نکاتی که در احادیث فوق به چشم می خورد:
1-تأکید بر ازدواج به موقع و تسریع در این زمینه.
2-آسیب پذیری نوجوانان، در صورت عدم ازدواج، به شدت وجود دارد.
3-تأیید نیازهای جنسی دختران و پسران تلقی آنان به عنوان امری طبیعی و غریزی.
4-انحراف از قوانین الهی، به اصل ایمان انسان لطمه وارد می نماید.
15-توبه
محبوب تر از هرچیز نزد خداوند جوانی است که از گناه توبه می کند و از پیشگاه الهی طلب آمرزش می نماید.(22)
نوجوان خطاکار در اثر ارتکاب عمل «خودارضایی»دچار نوعی احساس گناه می شود و این احساس در دفعات بعدی که این عمل تکرار می گردد، تقویت شده و منجر به احساس آلودگی، بی ارزشی و سقوط ارزشهای اخلاقی در نوجوان می شود. در این موقعیت، بزرگترین عامل دلگرم کننده ی وی اطمینان از قبول توبه در درگاه خداست.لکن نوجوان مبتلا، نگرانی عمیقی دارد از این که مبادا راه برگشت به رویش مسدود باشد.اگر نوجوان از نظر روحی به این وضعیت برسد که از امکان «نوسازی خویشتن»نومید و مأیوس شود، این مرحله را باید خطرناک و دشوار تلقی نمود؛ زیرا دیگر هیچ مانعی برای جلوگیری از انحرافات بعدی وی وجود نخواهد داشت.اما در بینش اسلامی، هاله ای از امید به آینده چنین نوجوانی را در بر می گیرد.
رسول اکرم (ص)فرمود:
توبه از گناه، همیشه پسندیده است ولی در جوانی بهتر و پسندیده تر است. (23)
و یا در فرازی دیگر علی (ع)درباره ی امید به رحمتهای بی حد و حصر الهی، به فرزندش فرمود:
به خداوند آنچنان امیدوار باش که اگر با گناهان اهل زمین در پیشگاه او حاضر شوی، تو را ببخشد.(24)
این بیانات، چشم اندازهایی امیدبخش را فراروی نوجوان مبتلا می گسترد و او را به توبه و بازسازی خویشتن فرا می خواند و دریچه های رحمت را گشوده در منظر او قرار می دهد.
ضروری است مربیان و خانواده ها، نوجوان را متوجه نمایند که اگر غفلتی صورت گرفته است، به مفهوم پایان فرصتها و نابودی همه چیز نیست، بلکه خداوند او را مشمول الطاف وسیعش قرار داده است.فقط کافی است که از صمیم دل و سویدای جان به او رجوع کند و تصمیم قاطعی برای جبران گذشته ها و لغزشها اخذ نماید و اگر چنین نمود، به مقامی خواهد رسید که همچون گناه ناکرده ها درپیشگاه الهی محسوب خواهد شد.(25)لذا باید مربیان و خانواده ها، نوجوانان را متوجه نمایند که اگر توبه های قبلی شکسته شده است، جای ناامیدی نیست، بلکه این بار مصممتر و راسختر باید به خدا رجوع کنند و رابطه ی خویش را با او اصلاح نمایند که این گونه ارتباط، طلیعه ی زندگی سالم و سرشار از حیات خواهد بود.

16-تغییرموقعیت

دیدیم که یکی از عوامل «خودارضایی»مجاورت و معاشرت با افراد آلوده بود؛ اعم از این که درمحیط خانواده این امر واقع شود یا این که در محیط مدرسه، محله و غیره انجام گیرد.
در بررسی برخی از نامه های نوجوانان به برنامه ی «آینده سازان»رادیو، مشخص شد که دختر و یا پسر نوجوانی در اثر تحریکات برادر بزرگتر و یا یکی از بستگان به «خودارضایی»کشیده شده است.همین عامل در مدرسه به صورت تأثیر همکلاس، همدرس و دوست همسال جلوه می کند و نوجوان مستعد را مبتلا به آلودگی اخلاقی می سازد.
به موازات به کار بستن شیوه های درمان که قبلاً بیان گردید، ضروری است که نوجوان را از عامل آلودگی اش بلافاصله دور نمود و تحریکات را به حداقل رسانید؛ مثلاً اگر دانش آموز نوجوانی به جهت مجاورت و نشستن با دیگری، روی یک نیمکت، آلوده شده است، بی درنگ محل نشستن او را تغییر دهیم و در صورت ضرورت، کلاس او را تعویض کنیم و در مواردی که دانش آموز مبتلا در مدرسه با این صفت (انحراف اخلاقی به صورت استمنا و یا مورد تجاوز دیگری قرار گرفتن)مشهور و معروف است، با تدابیر خاص تربیتی، مدرسه او را نیز تغییر دهیم.طبیعی است چنانچه تغییر محیط (موقعیت)انجام نگیرد،نوجوان مبتلا هرچند هم که در بازسازی و اصلاح خویش بکوشد، ثمره ی چندانی نخواهد داشت؛ زیرا نگاهها و برخوردهای دیگران با او، حاکی از گناهکار بودن وی است و به این ترتیب راه اصلاح رفتار بر روی نوجوان مسدود می شود.
ضروری است تغییرموقعیت به مدرسه ی دیگر، به گونه ای صورت گیرد که:
ـ ابتدا مدیر مدرسه ی جدید به نحو محرمانه ای مطلع شود که برای این دانش آموز مشکلاتی پیش آمده است که بودن وی در آن مدرسه (قبلی)، چندان به مصلحت نیست و اینجا با قرار گرفتن در محیط جدید و دوستان تازه امکان زندگی بهتر و تحصیل موفقتر، بیشتر خواهد بود.به هرحال این اطلاع تا اندازه ای باید منتقل شود که شرایط و موقعیت ایجاب می نماید.ضمناً باید مدیر مدرسه ی جدید آگاه شود که این دانش آموز نیاز بیشتری به ارتباط دوستانه و مراقبتهای تربیتی دارد، تا امکان شکل گرفتن دوباره ی «حلقه ی معیوب»در این مدرسه به حداقل برسد.
ـ پس از آن، باید توجه داشت که مدرسه ی جدید به گونه ای انتخاب شود که فاصله مناسبی با مدرسه قبلی داشته باشد.زیرا درغیر این صورت هنگام رفت و آمد دانش آموز مذکور به مدرسه ی جدید، امکان تلاقی و دیدار همکلاسهای قبلی و بالنتیجه مزاحمتها و تحریکات آنان وجود خواهد داشت و احتمال انتقال اطلاعات رفتارهای انحرافی و خطاهای جنسی به دوستان جدید نیز، زیاد خواهد بود.در خانواده نیز به محض حصول اطمینان از تأثیر سوء برادر بزرگتر و یا یکی از بستگان بر رفتار انحرافی نوجوان، باید حتی المقدور از تنها گذاشتن آنها با یکدیگر خودداری شود و تحت هیچ شرایطی نوجوان در محیط منزل تنها نماند و به اتفاق فرد عامل (دو نفری)خلوت نکنند.دیگر این که اتاق خواب دو براد و یا برادر و خواهر یکجا نباشد، بلکه در صورت امکان، جدا شود و یا حضور فردی بزرگتر نیز درکنار آن احساس و تعبیه شود.
اگر در خانواده ای، مسئله حادّی بین نوجوان و یکی از اعضای خانواده و یا بستگان پیش آید، تغییرموقعیت و محیط نوجوان، حداقل برای مدتی الزامی است.مدتی درمنزل یکی از بستگان بودن، به شهرستان نزدیکی از فامیل رفتن، مسافرت و مسایلی از این قبیل با رعایت همه جوانب اخلاقی، می تواند در حل مسئله مؤثر واقع شود و تحریکات ناشی از محیط نامطلوب را به حداقل کاهش دهد.
17-درمان طبی
برخی از نوجوانان در سنین بلوغ، دچار احتلامهای پی در پی می شوند و نگران آینده ی خود هستند.در برخورد با این نوع احتلامها که آنها را «احتلامهای پاتولوژیک»می نامند ویا تحریکات و تمایلات جنسی شرطی فوق العاده زیاد که باید توجه ما معطوف به دورنمودن نوجوانان از عوامل تحریکاتی شهوانی از قبیل عکس، نقاشی، نوشته های تحریک آمیز، سینما، ویدئو و سایر نکاتی که جنبه ی محرک دارند، باشد.ولی مواردی نیز پیش می آید که جوانی از لحاظ قابلیت تحریک و تأثیرپذیری عصبی، بیش از حد حساس است و جداً از نتایج نامساعد دوره ی بلوغ می ترسد.(26)دراین موارد، مراجعه به متخصص اعصاب و روان و راهنمایی گرفتن از وی ضروری است.
در باره ی سایر علل احتلامهای مکرر،می توان به تمام آنچه که سبب دلمه شدن خون در اعضای لگن کوچک و تحریک مداوم جنسی به پی در پی شدن آن کمک خواهد کرد،اشاره نمود.
از نظر بهداشت، نباید شبها مایعات زیاد آشامید و سرکه و فلفل و خردل و همچنین غذاهایی که مقدار زیادی کالری دارند، نباید صرف نمود.(27)
باید رژیم روزانه را در نظر گرفت تا سالم و سرحال زندگی کرد و قبلاً پیش بینی کرد که وقت آزادی برای افکار بی ثمر و بی فایده ی جنسی باقی نماند. به جای زندگی تیره و اندوهبار بی تنوع، باید تمام نیرو را در راه خلاقیت و ورزش که عامل هماهنگی و رشد شخصیت است، به کار برد.
در موارد خاصی هم که تمایل نوجوان به جانب همجنس او بیش از حد برانگیخته می شود و نگرانی اطرافیان را به موضوع جلب می کند، مراجعه به متخصصین و پزشکان ذیربط، گامی در جهت تکمیل درمان محسوب می شود.در این گونه موارد،تزریق نوعی هورمون، تمایلات همجنس گرا را کاهش می دهد و موجب تعادل تمایلات او می شود.
پی نوشتها:
Sublimation -1
2-نظریه های بنیادی درباره ی نوجوانی؛ رالف موس، ترجمه دکتر صاحب الزمانی، ص 84.
3-همان منبع، ص 85.
4-مولوی
5-بخشی از نامه دختری 18ساله از تهران.
6-بخشی از نامه ی یک جوان 20ساله از ساری.
7-قدرت اراده؛ پل ژاگو، ترجمه کاظم عمادی، صص 80 و 81.
8-پیروز فکری، ماردن، ترجمه رضا سیدحسین، ص 80.
9-الحدیث، جلد1، ص 218.
10-نهج البلاغه، کلمات قصار.
11-بلوغ ؛ موریس دبس، ص 64.
12-گناهان کبیره؛ شهید آیت الله دستغیب، جلد2، ص 468.
13-همان منبع.
14-قرآن کریم، سوره مؤمنون آیه های 6 و 7.
15-الحدیث، جلد1، ص 158.
16-قرآن کریم، سوره اسراء قسمتی از آیه 44.
17-الحدیث، جلد1، ص 158.
18-آنچه که یک نوجوان باید بداند؟، ص 54.
19-رسول اکرم (ص)الحدیث، جلد1، ص 297.
20-ازدواج دراسلام؛ آیت الله مشکینی، ص 40.
21-همان منبع.
22-رسول اکرم (ص)الحدیث، جلد1، ص 232.
23-همان منبع، صص 31 و 33.
24-همان منبع.
25-التائبُ من الذّنب کمن لا ذنب له.
26-روانشناسی و تربیت جنسی؛کوچتکف و لاپیک، ترجمه محمد تقی زاده، ص 207.
27-همان منبع.
نویسنده:محمد رضا شرفی
منبع:دنیای نوجوانی
منبع راسخون